Rüyalarınızı ne sıklıkla hatırlıyorsunuz? Bazıları neredeyse her sabah hatırlarken diğerleri ayda bir ya da iki rüyasını hatırlayabiliyor.
İnsanların rüyalarını hatırlamalarını sağlayan sebebin ne olduğu tam olarak bilinmese de yeni bir çalışmaya göre rüya hatırlama, -o anda rüya görüyor olsun ya da olmasın- insan beyninde kişinin kendi ismini duyduğunda verdiği nörolojik tepkiyle ilişkilendiriliyor.
Lyon Nörobilim Araştırma Merkezi tarafından 36 denek üzerinde yapılan çalışmada denekler 2 gruba ayrıldı: rüyalarını sıklıkla hatırlayabilenler ve ayda ancak 1-2 rüya hatırlayabilenler. Her deneğe hem rüya görürken hem de uyanıkken kendi isimleri ve tanımadıkları isimler söylenerek bu anlarda beyin aktiviteleri kaydedildi.
Bu yöntemin seçilmesinin arkasındaki sebep, deneklerin beyinlerini herhangi bir bilgi işlemeye yöneltmekti ve doğal olarak insanlar kendi isimlerini gün boyunca sıklıkla duydukları için bu isimlere tepki vermeye de alışık olmaları nedeniyle beynin işlem yapması daha kolay ve çabuk gerçekleşecekti. Çalışmayı yürüten gruptan nörobilimci Perry Ruby, bu yaklaşımın daha önce Ocak ayında gerçekleştirilen bir çalışmada ve kısa süre önce yapılan daha yeni bir çalışmada da kullanıldığını ve Frontiers in Psychology’de yayınlandığını belirtiyor.
Son çalışmada beyin dalgalarının ölçümü yapıldığında sık rüya hatırlayanlarının karmaşık sesleri daha yoğun işledikleri gözlendi ve böylece iki grup arasındaki nöropsikolojik farklılıklar olduğu hipotezi güçlenmiş oldu.
Araştırmacılar sık rüya hatırlayanların uyku sırasında daha güçlü tepki vereceklerini beklediklerini fakat bu farkın denekler uyanıkken de gözlemlemeyi beklemediklerini belirtiyorlar.
Araştırma, sık rüya hatırlayanların, çevrelerine diğer gruptan daha fazla reaksiyon gösterdiklerini ortaya koyuyor. Dikkat yönlendirme ile ilişkilendirilen beyin dalgasının bu grupta daha geniş olduğu ve dış dünyaya, çevrelerinde olanlara çok daha katılımcı bir davranış sergiledikleri de gözlemleniyor. Bu grubun uykuları da daha sık bölünüyor (gecede toplam 30 dakika).
Diğer taraftan ayda bir-iki rüya hatırlayan grupta beyin dalgası daha düşük, ayrıca bu grup aldıkları görevlerde daha çok yoruluyor ve dış etkilere karşı da direnç gösteriyor.
Çalışmanın genel sonuçları, insan beyninin bilgi işlemesinin hem uyurken hem de uyanıkken iki grupta farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor. Uykuda daha yüksek beyinsel reaksiyon, sık rüya hatırlayanların geceleri daha sık uyanmalarını sağlıyor ve bunun sonucu olarak bellekteki rüyanın kodlanmasına yardımcı oluyor.
Bazı insanların neden rüyalarını diğer insanlardan daha fazla hatırladıklarının tam olarak anlaşılmamasının ana sebeplerinden biri, insanların rüya hatırlamamalarının bellekleri yüzünden mi, yoksa aslında rüya görmediklerinden mi kaynaklandığının anlaşılamaması. Perry Ruby, rüya görüldüğünü kesin olarak bilmeyi mümkün kılacak nörofizyolojik bir işaret olmadığının altını çiziyor.
Rüya görmemize nelerin neden olduğuna ve rüyaların işlevlerine dair birçok teori olmasına rağmen beynimizin rüya görme işlevine dair bilimsel çalışmalar hala çok yetersiz.
Etiketler: Lyon Nörobilim Araştırma MerkeziPerry Rubyr
