Yeni bir PC topluyorsanız en sıkıcı durumlardan biri, istediğiniz anakart ve istediğiniz işlemcinin birbirini desteklememesi olacaktır.
İşlemciniz ve anakartınızın birbirine uymaması nedeniyle yaşayabileceğiniz hayakırıklığını engellemek için günümüzün popüler işlemci soketleri ve uyumlu işlemcileri kısaca anlatalım. Soketler ile ilgili daha fazla bilgiyi üreticilerin web sitelerinde bulabilirsiniz.
Intel LGA 1155:
H2 olarak da bilinen bu soket yapısı, geçtiğimiz yılın başlarında LGA 1156 (H) soketinin yerini almak üzere çıkartıldı. Bildiğiniz gibi üzerinde 1155 adet pin bulunuyor. LGA 1156 ve LGA 1155 soketlerinin pin yapıları birbiri ile aynı olmasa da, hem üzerlerindeki işlemcilerin ısı üretim miktarları, hem sıvı soğutma seçenekleri, hem de heatsink yapıları birbiri ile uyumlu.
LGA 1155 soket, hem Sandy Bridge Original (SBO), hem de Intel Ivy Bridge yongaseti ile birlikte kullanılıyor. SBO çipseti, (Q65, Q67 ve B65 hariç) her iki yongaseti için üretilmiş işlemcilere destek verebiliyor. Bazen bunun için BIOS yazılımının güncellenmesi gerekebiliyor.
Diğer taraftan Ivy Bridge, her iki yongaseti için üretilmiş işlemcilere de destek veriyor. DDR3-1600′e kadar RAM modüllerini (SBO ile DDR3-1333′ten itibaren) desteklerken K serisi işlemcilerde de hızaşırtmaya olanak tanıyor. SBO yongasetlerinin çoğu USB3.0 desteği de verirken Ivy Bridge yongasetlerinin hepsinde USB3.0 desteği var.
LGA1155 sokete uyumlu işlemcilerin listesi şöyle:
- Intel® Core™ i7 Desktopi7-2600K
- Intel® Core™ i3 Desktopi3-2102
- Intel® Celeron®G440
- Intel® Celeron®G530T
- Intel® Celeron®G540
- Intel® Celeron®G620
- Intel® Celeron®G630T
- Intel® Celeron®G620T
- Intel® Celeron®G840
- Intel® Celeron®G630
- Intel® Celeron®G850
- Intel® Celeron®G860
- Intel® Core™ i3 -2100
- Intel® Core™ i3 -2120T
- Intel® Core™ i3 -2100T
- Intel® Core™ i3 -2125
- Intel® Core™ i3 -2105
- Intel® Core™ i3 -2120
- Intel® Core™ i3 -2130
- Intel® Core™ i5 -2400
- Intel® Core™ i5 -2400S
- Intel® Core™ i5 -2390T
- Intel® Core™ i5 -2405S
- Intel® Core™ i5 -2500
- Intel® Core™ i5 -2500S
- Intel® Core™ i5 -2500T
- Intel® Core™ i5 -2500K
- Intel® Core™ i7 -2600
- Intel® Core™ i7 -2600S
- Intel® Core™ i7 -2600K
Edit:
- Intel® Core™ i5 3450
- Intel® Core™ i5 3550
- Intel® Core™ i5 3570k
- Intel® Core™ i7 2700k
- Intel® Core™ i7 3770
- Intel® Core™ i7 3770k
(teşekkürler gökhanvai).
LGA 2011:
Socket R olarak da bilinen 2011 pinli LGA 2011, yüksek performanslı ve sunucu sınıfı anakartlarda kullanılan LGA 1366 ve LGA 1567 soketlerinin yerini almak için 2011 yılında çıkarıldı.
İşlemciyi ek işlemcilere bağlayabilmek için QPI arabirimine sahip olan LGA 2011 soketi, Sandy Bridge mimarisiyle üretilen 8 çekirdekli işlemciye sahip Sandy Bridge-E yongasetlerini ve 4 kanallı DDR3-1600 bellekleri destekliyor. Ayrıca 40 adet PCIe 2.0 veya 3.0 hattı bulunuyor. LGA 2011 soketli anakartlarda bulunan 4 veya 8 DIMM slotu ile 32GB, 64GB veya 128GB RAM kapasitesine kadar izin verebiliyor. Bu soket yeni Ivy Bridge-E işlemcilerle de uyumlu olacak. 20MB cache ve 8 çekirdek üzeri platformları destekleyebilecek.
LGA2011 uyumlu işlemcilerin listesi şöyle:
- Intel® Core™ i7 3960X Extreme Edition Desktop
- Intel® Core™ i7 3930K Desktop
- Intel® Core™ i7 3820 Desktop
- Intel® Xeon® E5 1620 Server
- Intel® Xeon ®E5 1650 Server
- Intel® Xeon ®E5 1660 Server
- Intel® Xeon ®E5 2603 Server
- Intel® Xeon ®E5 2609 Server
- Intel® Xeon ®E5 2620 Server
- Intel® Xeon ®E5 2630 Server
- Intel® Xeon ®E5 2640 Server
- Intel® Xeon ® E5 2650 Server
- Intel® Xeon ®E5 2660 Server
- Intel® Xeon ®E5 2665 Server
- Intel® Xeon ®E5 2670 Server
- Intel® Xeon ®E5 2680 Server
- Intel® Xeon ®E5 2690 Server
AMD FM1:
2011 yılı ortalarında A serisi Fusion işemciler ve yine Llano işlemcilerden türetilen Athlon II işlemcilerde çalışan FM1 soketi, genel adıyla Llano dediğimiz AMD Fusion 12h mimarisi ile üretilen işlemciler için tasarlandı.
Çekirdek başına 1MB L2 cache ve sıfır L3 cache ile K10 tasarımının yenilenmiş versiyonu olan FM1, geliştirilmiş bellek denetleyicisi, yenilenen enerji tasarruf özellikleri ve dahili GPU yongası ile güzel bir alternatif haline geldi. Öne çıkan özellikerden bazıları şöyle:
- Tüm modellerde L3 cache bulunmayan geliştirilmiş Stars (Mobile Phenom mimarisi) CPU çekirdekleri ve Evergreen serisi grafik yongası kullanılıyor.
- Tüm modeller GlobalFoundries tarafından 32nm mimarisi ile üretiliyor.
- Tüm Lynx desktop modelleri 4 adede kadar DDR3-1866 bellek destekliyor. Sabine mobil modeller ise 2 adade kadar DDR3-1333/DDR3-1600 çift kanal bellek destekliyor.
- Tüm modellerde donanımsal video çözümü olarak 120Hz 3D Stereo destekli UVD3 bulunuyor.
- Tüm modellerde dahili PCIe 2.0 denetleyici bulunuyor.
- Bazı modellerde termal yük izin verdiğinde devreye giren ve CPU hızlandırması sağlayan AMD Turbo Core teknolojisi destekleniyor.
- Bazı modeller, Hybrid Graphics teknolojisi sayesinde harici Radeon HD 6450, 6570, veya 6670 ekran kartları ile birlikte çalışabiliyor ve CrossFireX benzeri bir işlev sunuyor.
Bu soketi destekleyen AMD işlemciler ise şöyle:
- E2-3200
- A4-3300
- A4-3400
- A4-3420
- A6-3500
- A6-3600
- A6-3620
- A6-3650
- A6-3670K
- A8-3800
- A8-3820
- A8-3850
- A8-3870K
AM3+
932 pinli AM3+ soketi, AM3 versiyonunun Bulldozer mimarisi ile üretilmiş bir modifikasyonu olduğu için bir önceki nesil AM3 işlemcileri destekleyebiliyor. AM3 soketinden bir fazla pine sahip olmasının yanında pin soket çapı biraz daha geniş (51mm). AM3 soğutucularla geriye dönük uyumluluğu bulunan AM3+ buna ek olarak geliştirilmiş güç yetenekleri ve güç denetleyicisine ulaşan 3400MHz seri link ile (BIOS yükseltmesi ve gerekli watt değerlerinin karşılanması şartı ile) bazı AM3 anakartları destekliyor. Diğer taraftan AMD, AM3+ işlemcilerin AM3 anakartlarda kullanılmasına resmi destek vermiyor. Dolayısıyla böyle bir işlem yaptığınızda bileşenlerinizi yakma tehlikesinin mevcut olduğunu söylemek doğru olur.
AMD AM3+ soketini destekleyen işlemciler şunlar:
- FX 8150
- FX 8120
- FX 8100
- FX 6200
- FX 6100
- FX 4170
- FX 4100
Sonuç:
AMD ve Intel işlemcilerinin geldikleri son nokta (en azından son kullanıcı tarafından erişilebilirlik açısından) olan soket mimarilerini özetlemeye çalıştık.
Her iki yonga devi de önümüzdeki yıl yeni soketler sunacaklar, fakat bahsettiğimiz teknolojiler birkaç yıl daha bilgisayarınızı son oyunları oynayabilecek düzeyde tutacaktır.
Dikkat etmemiz gerekenler zaten hem satın aldığınız anakartla gelen belgelerde desteklenen işlemciler olarak, hem de işlemcinin belgelerinde birlikte çalışabileceği anakart ve soket desteği olarak bulunuyor.
