Creative NOMAD Jukebox – İnceleme

Dünyada MP3 çılgınlığı büyük bir hızla yayılıyor. Bir yandan Napster büyük müzik grupları tarafından mahkemelere veriliyor, kapatılmak isteniyor; diğer yandan saatten cep telefonuna, arabaya kadar MP3 Player’lar gün geçtikçe hayatımıza daha çok giriyor. Mahkemeler açıldıkça, bu iş köreleceğine, ünü arttığından kullanıcı sayısıda dörde katlanıyor. Kabul etmek lazım ki MP3 formatı hayatımıza önlenemez biçimde nüfuz etti. MP3 Player’lar oldukça fazla çeşite sahip. İlk örnekleri 64 veya 32 MB ana hafızaya sahip ve oldukça pahalı olan ek 32/64 MB flash memory’leri kullanabilen aletlerdi. Bu durumda bile 128 Kbs ile encode edilmiş ortalama bir parçadan, ancak 30-35 tanesini hafızalarına sığdırabiliyorlardı. Bu da çoğu kullanıcının en büyük eksiklik olarak düşündüğü özellikti.

Creative JukeBOX da işte bu yer sıkıntısını sonuna kadar aşan bir ürün bence. JukeBox (bozuk para ile çalışan müzik kutularına verilen isim) tam 5719 MB yani yaklaşık olarak 6 GB’lık bir harddisk’e sahip. Bu sayede, 128 kbs ile encode edilmiş ve yaklaşık 5 dak. uzunluğunda MP3’lerden yaklaşık 1200 tanesini yanınızda taşıma imkanını sunuyor. Yani 100 saatlik müzik her zaman elinizin altında. NoMad JukeBox, 20kbs’den 320Kbs’ye kadar encode edilmiş MP3’leri ve standart 11-48Khz. Wav file’larını çalmanıza izin veriyor. Aslında kulaklık ile dinlerken 128 kbs çoğu zaman yeterli gelse de, kaliteli amfi ve kabinlerle dinlediğiniz zaman bu oran yetersiz kalabiliyor. Diyebilirim ki, 256-320 kbs arası encoding’ler her zaman benim kulağımı tatmin ediyor. 320 kbs’nin tek dezavatajı 128 kbs olarak encode edilmiş parçalara oranla, nerdeyse x2.5 kat fazla yer tutması; ama kaliteye hiçbir şeyi değişmeyenlerdenseniz ve hassas bir kulağa sahipseniz, 6 GB yer olmasının da rahatlığıyla tüm parçaları 256-320 kbs aralığında encode etmenizi öneririm.(Aşağıdaki tabloda stereo ve 5 dakikalık bir parçanın 128-320kbs encode’unda ne kadar yer kapladığına ilişkin bilgi edinebilirsiniz.) Kutudan çıkan kulaklıkda oldukça tatminkar, üstünde Creative yazmasına rağmen sanırm Creative tarafındn Koss’a yaptırılmış ürünler çünkü hem ses hemde görüntü olarak çok beziyor Koss’un kulaklıklarına. NiggerBox sitili kulaklıklara benzediğinden bir tanede kulak içine giren minik kulaklıklardan edinmekte fayda var. Çünkü her yerde öle zenci amcalar gibi gezmek pek hoş olmaz sanırım 🙂

I dont want to miss a thing/Aerosmith   04′ 59″

Parçalar hareket halinde iken sarsıntıdan kesintiye uğramasın diye jukebox 8Mb’lık bir tampon belleğe sahip ve parçalar bu tampon bellek üstünden dinlendiğinden kesinlikle sarsıntılarda atlama yapmıyor. Zaten bu tampon belleğin büyüklüğüde çoğu parçanın tamamının sığabileceği kadar büyük 🙂 

JukeBox ile gelen Creative PlayCenter 2.0 yazılımını kullanarak CD’lerinizi MP3’e çevirmekde oldukça basit. Internet’e bağlanıp, müzik CD’nizi bilgisayarınıza takmanız yeterli. PlayCenter 2.0 önce Internet üstünden CDDB’i (CD Database, net üstünden erişilebilen ve hemen hemen tüm müzik CD’lerinin parça, yapımcı, tür, grup gibi ismi bilgilerini içeren dev bir arşiv. ) kullanarak CD’nizi tanıyor ve hangi track’lerde hangi parçaların olduğunu, albüm ismini ekranınıza getiriyor. Bundan sonra size kalan sadece istediğiniz parçaları seçip transfer demeniz. PlayCenter 2.0 öncelikle bu parçaları CD’den RIP edecek ve daha sonra yine sizin müdahelenize gerek kalmadan bunları MP3 olarak encode ederek JukeBox’a aktaracaktır. Siz de elinizi bile sürmeden, orijinal parça ve albüm isimleriyle kendinize iyi bir arşiv oluşturmuş olacaksınız. Gerçi JukeBox paketinden içinde 2Gig hazır yüklenmiş MP3 ile geliyor. Tabii ki telif haklarındn dolayı popüler parçalar bunların içinde yok ama artık klasik olmuş parçalar, her müzik türünden birkaç örnek ve ünlü klasik müzik sanatçılarından oldukça fazla örnek var. Özellikle klasik müzüğe ayrılan bölüm oldukça iyi ben bunları kendi bilgisayarımada aktarayım derseniz, buna izin yok. Legal MP3 kullanımına katkıda bulunmak içinmiş. Yani bir MP3 JukeBox’a girdimi bir daha çıkamıyor, sadece wav file’lar geri çıkabiliyor. MP3’ün bu kadar yayldığı bir ortmda bu komik bir koruma gerçi 🙂 JukeBox bu aktarım için şu an için en mantıklı arabirim olan USB’yi kullanıyor. USB üstünden yaklaşık 500kb/s hızında veri iletebilen JukeBox, sizi uğraştırmadan tüm bir CD’yi MP3 olarak encode edip almanıza izin veriyor; ama kapasitenizin 6 GB olduğu düşünülürse ve bunu bir seferde doldurayım derseniz, amma yavaşmış bu USB diyebilirsiniz 🙂 Bu 100 saat’lik arşivinizin bir seferde aralıksız ancak 4 saat kadarını dinleyebiliyorsunuz çünkü daha sonra pil bitiyor. JukeBox dört pille çalışmasına rağmen kutudan sekiz tane tekrar oldurulabilir AA size pil çıkıyor ve JukeBox’ın kendi üzerinde bu piller yeniden doldurulabiliyor. 

Parçaları bir kere JukeBox’a geçirdikten sonra, bunlar arasında gruplar oluşturarak PlayList’ler hazırlayabilir; bu parçaları SB Live!’dan tanıdığımız EAX(Environmental Audio Extension) ile çeşitli DSP efektleri vererek dinleyebilirsiniz. Bunlar arasında gene SB Live! kullananlara tanıdık gelecek Cave, Concert Hall gibi toplam 10 tane efekt var ki, özellikle surround modunda olarak dinlerken keyifli olabiliyor. Öte yandan benim gibi parçaları kaydedildikleri orjinal tınılarına en yakın şekilde dinlemek isteyen ve EQ. bile kullanmayan biriyseniz, ilginizi çekmeyecektir. Tabii bas, tiz ve orta frekanslar için oldukça kapsamlı bir ekolayzıra da sahip JukeBox. Ayrıca, maksimum zevk için kulaklık modlarıyla orta frekans aralığı seçmeye kadar pek çok lükse sahip. Ayrıca parçaları %50 yavaş yada %40 hızlı aralığında parçanın playback hızı ile oynayarakda dinleyebilirsiniz. Tüm bu ayarları ise, bu iş için oldukça yeterli sayılabilecek arkadan aydınlatmalı 132×64 piksellik bir LCD ekrandan yapıyorsunuz. JukeBox şimdilik sadece Wav ve MP3 formatlarını tanıyor gibi gözüksede tamamen yeniden programlanabilir bir firmware’e sahip olduğu olduğu için, ilerde sadece yazılım yolu ile Wma yada diğer audio formatlarına destek verebilir; veya başka DSP efektleri eklenebilir.

Creative JukeBox yukarıdaki resimde de gördüğünüz gibi sorround dinlemek için 2 x Stereo LibeOut’a ve bir tanede kayıt yapabilmek için LineIn’e sahip. Bunlar dışında ayrıca yan tarafda birde kulaklık çıkışı mevcut. Tüm giriş-çıkışlar elektrik iletkenliği yüksek özel bir alaşım ile kaplı (halk arasında altın kaplama deniliyor) ve bu sayede hem oksitlenmenin önüne geçiliyor hemde iyi bir aktarım sağlanıyor. JukeBox LineIn’i sayesinde direkt hardiskinize wav formatında 11-48Khz arasında gerçekten profesyonel bir kayıt gerçekleştiriyor. Şu kadarını söyleyeyim, CD’den digital olarak aldığım orjinal wav ile JukeBox’a 48khz kaydetiğini parçayı SoundEditPro rogramı ile waveform olarak karşılaştırdığınızda çok çok tatminkar olduğunu görebiliyorsunuz.

Şimdi gelelim kötü yanlarına, Creative bence ergonomi özürlü. Çünkü yanında taşımak için verdikleri çanta çok küçük bir taşıma askısına sahip ve  kesinlikle kullanışlı birşey değil. Ayrıca parçalar çalarken istenilen bölgenin tekrar ettirilmesi ve çalan parça üzerinde ileri geri alma gibi tam bir hakimiyetiniz yok. Ayrıca bir FM alıcısıda olsa iyi olurdu. Üzerinde bir InfraRed kapısı olmasına rağmen neden bu hiç yokmuş gibi davranılmış bunuda anlayamadım ? Neden bir uzaktan kumandası yok ? Gerçi sonradan piyasaya çıkıcağı açıklandı ama o zamanda extra para demek bu.

Sonuç olarak Türkiye’deki yaklaşık 450$’lık fiyatıyla oldukça pahalı bir ürün. Ancak 128Mb’lık NOMAD ve NOMAD II yada benzerlerinin fiyatı düşünüldüğünde makul gelebilir. Belki gazeteciler saatlerce ses kaydı için yada başka amaçlarda kullanabilirler. JukeBox’ın şuanki ses kayıt özelliğini  profesyonelerin kullanacağını sanmam onlar hala 24bit sampler’ları tercih edeceklerdir, sadece yaptıkları işleri yanlarına alıp, istedikleri yerde dinletmek için ideal olabilir. Her yeni teknolojik üründe olduğu gibi NoMad JukeBox’ın yüksek fiatının, direk CD’den Mp3 okuyabilen taşınabilir modeller çıktığında oldukça aşağılara ineceğini düşünüyorum. Eğer fiat bağımsız düşünebilen şanslı kullanıcılardansanız son paragrafı yazılmamış sayıp bu üründen gönül rahatlığıyla edinebilirsiniz…

Merak ettiğim son nokta JukeBox’daki filesystem. Düşünsenizse FAT yada FAT32 olduğunu fragmante oluyor ? Birde deframante ile uğraş. Ama sanırım bunu düşünerek özel bir filesystem kullanıyorlardır ve büyük ihtimalle filesystem linux filesystem türevi birşeydir.

JukeBox’ı özel bir aparatla her araba teybine bağlayarak arabanızda kullanabiliyorsunuz. Normal bir teyp kaseti şeklindeki aparatı teybinizin kaset çalarına takıyorsunuz. (ilginç ama böle) ve bir kablo ile JukeBox’ınızın çıkışına bağladığınızda iş bitiyor. Bu aparat yaklaşık 15milyon civarına sirkeci taraflarında bulunabiliyormuş.