Günümüzde sadece kablosuz ağ erişim noktalarının sunduğu 200-300 metre çaplı çok sınırlı bir kapsama alanların içinde kablosuz veri iletişimi yapabiliyorken, gelecekte heran her yerden kablosuz ağ bağlantısı mümkün olacak. Intel’in hayatımıza sokacağı yeni teknolojilerden biride kendi başlarına bağımsız olarak kablosuz veri iletişimi sağlayabilen ve organize olarak bir ağ oluşturabilen küçük birimler.
Intel bu birimlere “mote” ismi veriyor ve çok küçük olmalarına rağmen oldukça büyük işler başarabiliyorlar. Her mote kendi üzerinde Arm işlemci çekirdeğine dayanan 12MHz’lik bir merkezi işlemci barındırıyor. Bu işlemci aynı zamanda 64kB standart ve 512kB flash hafıza içeriyor. Bu işlemci ve hafıza minik bir işletim sistemini barındırıyor ve çalıştırıyor. Her mote aynı zamanda 30 metrenin üzerinde etkili olabilen bir kablosuz iletişim arabirimine ve antenine sahip. Tabi ki kablosuz ağ haricinde kullanılabilecek giriş/çıkış kapılarına da unutulmamış. En büyük özelliği ise düşük güç tüketimi ve fiziksel boyutları. Bozuk para büyüklüğündeki piller ile 1 ay kadar çalışabiliyor. Standart bir kalem pil ile çalışma süresi ise 6 aydan fazla. Boyutları ise sadece 2.8 x 2.8cm.
Mote’lar kablosuz veri iletişim yetenekleri ve yazılımları sayesinde üzerlerine yerleştirilen algılayıcılarlardan gelen bilgileri birbirlerine ve belirlenen bir genel merkeze aktarabiliyorlar. Bu özellikleri göz önüne alındığında kolayca bir çok kullanım alanı bulmak mümkün. Hatta gerçek hayatta kendilerine bazı kullanım alanları bulmuşlar bile. Büyük sanayi kuruluşlarında, karmaşık komplekslerde kritik noktalardan titreşim, sıcaklık gibi veriler toplayarak bunları birbirlerine ve genel merkeze aktarabiliyorlar. Bu sayede tüm fabrikanın işleyişi hakkında bilgi toplamak hem masrafsız hem de oldukça kolay oluyor.
Mote’lar birbirleri ile herhangi bir ayar yapmadan tamamen otomatik olarak iletişim kuruyorlar ve organize oluyorlar. Mevcut kablosuz ağ teknolojisinden kullanılan hot-spot’lara benzer ve ismine “Stargate” denilen ara aktarıcılar ve merkezler ile bağlantı kurabiliyorlar. Stargate’ler ise Mote’ların daha büyük kablosuz ağlarla bağlantı kurmalarını sağlayabiliyor. Stargate’ler aynı zamanda bu mote’lardan oluşan kümeleri denetlemek ve kontrol etmek içinde kullanılıyor. Ve verileri 802.11g üstünden başka ağlar ile paylaşabiliyor.
Mote’lar her geçen gün daha da gelişiyorlar. Amaç boyutlarını küçültmek, pil sürelerini uzatmak ve ucuzlatmak. Eğer bu hedeflere biraz daha yaklaşılırsa ütopik bazı senaryoları gerçek hayata geçirmek mümkün olacak.
Bu Mote’lardan onbinlercesini savaş alanına havadan atabilirsiniz. Böylece uzaktan savaş alanının fiziksel özellikleri, düşmanın konumu gibi birçok detaylı bilgiyi, büyük bir hassaslıkla elde etmek mümkün olabilir. Hem de çok az bir çaba ile. Mote’lar hemen otomatik olarak organize olacak ve topladıkları verileri birbirleri ile iletişim kurarak genel merkeze iletecektir. Bu bilgilerin bir savaştaki değeri ise tabi ki ölçülemeyecek kadar büyük.
Daha sosyal ve barışçıl senaryolarda mümkün. Fiyatları çok düşük olduğu için bu mote’lardan her evin kapısına bir tane yerleştirilebilir. Mote’ların her biri aynı zamanda ayrı bir ID’ye sahip olabilir ve yine kablosuz bir aygıt ile tanınabilirler. Yani hangi verinin hangi mote’dan geldiğinide tespit etmeniz mümkün. Geleceğin akıllı evleride tam bir otomasyon sistemine sahip olacağı için evinizdeki elektrik, su, doğal gaz gibi tüketim bilgileri mote’lar tarafından genel bir merkeze iletilebilir ve faturalarınız otomatik olarak düzenlenerek adresinize postalanabilir. Ya da her ay düzenli olarak mahallenizden geçen bir minibüs mote’lardan gerekli bilgileri alarak faturalarınızı düzenler ve minibüsün şöförü faturalarınızı posta kutunuza bırakabilir. Sadece elektrik, su ve doğal gaz değerlerini her ay okumak için harcanan para ve emek düşünülürse mote’lar büyük bir kurtarıcı olacaktır. Aynı zamanda masrafları büyük oranda düşürecek ve hata payını minumuma indirecektir.
Ya da tüm taşıtlara birer mote yerleştirilebilir. Ve genel bir merkezden o an şehirde olan araç sayısı, konumları, hızı gibi birçok bilgi takip edilebilir. Herhangi bir aracın trafik borcu olup olmadığı ya da aranıp aranmadığını anlık olarak takip edilir. Trafik ışıklarında olan algılayıcılar hangi aracın kırmızıda geçtiğini, sürati gibi bilgileri merkeze bildirerek gerekli işlemlerin yapılmasını sağlayabilir. İşin güzel yanı sistemi bir kere kurduktan sonra işlerin otomatik olarak yürümesi. Başka bir bakış açısı ile arabaların tümünün kendine 30 metre mesafedeki arabalar ile haberleşebilmeside birçok açıdan değerlendirilebilecek kullanım alanları yaratabilir. Örnekler çok fazla çoğaltılabilir ve bu tür kablosuz ağlar ile aklınıza gelen bir çok otomasyonu gerçekleştirmek mümkün. İşin güzel yanı ise arıza yapma oranları az, düşük enerji tüketimine sahipler, ucuzlar ve küçükler. Gelecekte benzer teknolojiler hayatımıza mutlaka girecek. Büyük ihtimalle 2007-2010 yıllarında yazdığımız senaryoların çok benzerleri hayatımıza girmiş olacak.
Tabi ki bu sistemler beraberlerinde bazı teknik problemleride getirecekler. Kablosuz ağlarda veri havada dolaştığı için taşıdığınız önemli verilerin istenmeyen ellere geçmesini önlemek çok daha zor olacak. Ya da biri kırmızıda geçtiğinde sizin arabanız geçmiş gibi gözükecek veya başka birinin elektrik faturası sizinkine dahil olacak. Geleceğin bilgisayar meraklılarının en büyük eğlencelerinin de bu kablosuz ağ yapılarının açıklarını bulamak olacağına eminim.
