1.4 Milyar transistör içeren NVIDIA’nın yeni GTX200 serisi grafik işlemcilerini tam idrak ediyorduk ki, AMD cephesinden silah ses leri yükselmeye başladı. HD4000 serisinin lansmans tarihi birkaç kere değiştirildi ve daha ne olduğunu anlamadan Sapphire Technology’in Radeon HD4850’sini masamızda bulduk.
AMD’nin yeni grafik grafik işlemcisinin kod adı RV770. AMD’de grafik işlemcilerini TSMC’ye ürettiriyor ve RV770’de 55nm üretim teknolojisi kullanılıyor. Grafik çekirdeği 625MHz’de hafızalar ise 993MHz’de çalışıyorlar. Radeon HD4850’de 512MB GDDR3 hafıza kullanılmış ve 256bit’lik bir hafıza veriyoluna sahip. Radeon HD3870 ile karşılaştırıldığında grafik çekirdeği ve hafızaların saat hızları biraz düşürülmüş. Ancak Radeon HD4850 bir önceki nesle göre oldukça hızlı bir kart olacak.
Bu performansın arkasında tabii ki yeni RV770 grafik işlemcisi var. RV770’de tam 800 adet stream işlemcisi yer alıyor. (Bir önceki nesilde sadece 320 stream işlemcisi vardı.) Bu işlemcilerin matematiksel işlem gücü 1 teraflops sınırını yakalıyor. HD3870’de 666Milyon transistör içeren bir grafik çekirdeği kullanılırken AMD bu defa transistör sayısını nedense gizli tutuyor.(ama biz öğrendik 965 milyon) Transistör sayısı gibi texture ünitelerininde sayısıda gizli tutuluyordu ancak aşağıdaki tabloda gördüğünüz gibi bu bilgiyede ulaşmak çok güç olmadı.
RV770’in 1 TFLOPS’a ulaşan matematiksell işlem gücü rakibe parmak ısırtıcak kadar yüksek. Aynı şekilde 800 adet stream işlemciside rakibi kıskandırıyor. Ayrıca AMD, Radeon HD4850 ile birlikte uzun bir süredir uyguladığı ölçeklenebilirlik stratejsine de aynen devam ediyor. Bize sorarsanız bu konuda oldukçada başarılı.
Kim ne derse desin CrossFireX , NVIDIA’nın SLI teknolojisinden daha başarılı bir teknoloji. Örneğin HD4850’lerden iki adet alarak rakibin en hızlı ürününden çok daha ucuza ondan daha iyi bir performans elde edebilirsiniz. Hem de bunu NVIDIA GTX280 ile aynı elektriksel gücü tüketerek yapabilirsiniz. Bu büyük bir başarı, aynı zamanda Intel’in yonga setlerininde CrossfireX desteklediği gibi önemli bir ayrıntınında altını çizmek lazım. Neresinden bakarsanız bakın AMD’nin ölçeklenebilirlik stratejisi NVIDIA karşısında çok başarılı oluyor.
RV770’de kullanılan bir milyara yakın transistör ve 800 stream işlemcisi üretim teknolojiniz 55nm olsa bile oldukça fazla ısı üretiyorlar. RV770’e yük altında baktığınızda çekirdek sıcaklığı grafik işlemcisi %60 yük altındayken bile 83 dereceye kadar çıkıyor. Tabii bu değerde grafik kartının fanı %34 hızda çalışıyor. AMD grafik işlemcisi hızlandıkça fanın hızını otomatik olarak ayarlaryarak grafik işlemcisini sürekli 80 derece civarlarında tutuyor.
Fan işlemcide yük yokken iyice yavaşladığından grafik kartı beklemede iken bilr sıcaklık 75 derece civarlarında geziniyor. Sıcaklık problemleri kullanıcılar arasında tartışılıyor ama buna çok fazla kafa yormamak gerekiyor. Yapılan mühendislik çalışmaları sonucunda demekki bu kartın bu değerlerde çalışması uygun görülmüş, tek slotluk dizayn ile mütevazi bir soğutma sistemi kullanılmış. Eğer bu değerler korkutucu olsaydı çok daha gelişmiş bir soğutma düzeneği ve çift slot kaplayan bir dizany ile emin olun bu sorun bertaraf edilirdi. Ayrıca bu sıcaklıklar grafik çekirdeğinin içinden ölçülen sıcaklıklar kartın dışından öleçerseniz aşağıdaki resimde gördüğünüz gibi sıcaklık aslında 61 derece civarlarında geziniyor. Kısaca bu konuda bir paniğe gerek yok, ancak kasa içide ısınacağı için kasanız içndeki hava sirkülasyonuna biraz dikkat etmek gerekiyor.
Şimdi dilerseniz RV770 grafik işemcisine sahip Sapphire tehnology’nin Radeon HD4850’sine bir göz atalım. Resimde de gördüğünüz gibi öncelikle Sapphire Radeon HD4850 tek slot işgal eden bir dizayna sahip. Modern grafik kartlarının iri yapısından sonra bu tür kartlar ile karşılaşmak hoş. Resimdeki kutu Sapphire’in en ucuz Radeon HD4850 versiyonu.
Ancak kutuyu küçük görüp yanılmamak gerekiyor. Kutunun içinden ihtiyaç duyacağınız her türlü aparat çıkıyor. Molex-6pin güç kablosu, HD görüntü almak için component görüntü kablosu, DVI-HDMI çevirici, komposit görüntü bağlantısı için bir aparat ile DVI-D-Sub 15pin dönüştürücü çıkıyor. Büyük pakette ise Sapphire 2GB USB hafıza, 3Dmark 2006 ve oyun CD’leri gibi hediyeleri kutuya dahil ediyor. Hali ile fiyatta yüksek oluyor.
Kutudaki DVI-HDMI dönüştürücü sayesinde bu defa 8 kanal L-PCM ses HDMI üzerinden alınabiliyor. Çünkü AMD çözülmüş 8 kanal Dolby TrueHD veya DTS-HD ses datasını direkt DVI üzerine gönderebiliyor. AMD bu defa HD4800 serisi ile birlikte kendi audio codec ‘ini sunuyor ve sizi bir çok dertten kurtarıyor. Bu çözüm şimdilik en aklı başında HDMI üzerinden ses alma çözümü olarak gözüküyor.
Kartın arkasında sadece bir adet 6pin harici 12v güç girişi olmasıda kartın enerji tüketimi konusunda oldukça makul olduğunun göstergelerinden biri. Fan dizaynı makul boyutlarda ancak ulaşılan sıcaklıklar insanı biraz ürkütmüyor dersek yalan olur. Ancak yukarıda bahsettiğimiz gibi kasa içi hava sirkülasyonuna dikkat ettiğiniz sürece bir problem yok.
Şimdi isterseniz bakalım Sapphire Radeon HD4850 neler yapabiliyor. Test sistemimiz Intel X48 yongasetine sahip, 1800MHz DDR3 hafıza ve 3GHz hızında Intel Core2Quad işlemcisi var. Radeon HD4850 için Catalyst v8.6, GeForce 9800GTX için ise Forceware v177.34 sürücülerini kullandık. Rakip olarak GeForce 9800GTX’i seçmemizin nedeni NVIDIA’nın GeForce 9800GTX’de fiyatları HD4850 ile eşitleyerek bu kartı direkt rakip konumuna sokmuş olması. Hatta NVIDIA birazda endişe ve acele ile GeForce9800 GTX+ modelini Radeon HD4850’nin önünü kesmek çin piyasaya sürüyor.
Geleneği bozmayalım sentetik testlerin hala en popüleri olan 3Dmark 2006 ile iki kartada bir göz atalım. 3Dmark 2006’ya baktığınızda Radeon HD4850 Shader Model 2.0 testlerinde nerede ise %25 kadar daha yavaş gibi, ama Shader Model 3.0’a geldiğinz fark birden %3 civarlarına iniyor. Hatta Pixel ve Vertex Shader testlerinde Sapphire Radeon HD4850 iyi farklarla öne geçmeye bile başlıyor. Aslında bakarsanız burada Radeon HD4850 performansı hakkında ipuçları vermeye başlıyor.
3Dmark Vantage’da “Performans” klasmanında testlere devam ettiğinizde ise Sapphire HD4850 adeta işte geldim buradayım diyor. GeForce 9800GTX’in nerede ise Sapphire HD4850’ye üstün gelebildiği bir yer yok. Sadece “GPU Cloth” testinde arada HD4850 alehine ciddi bir fark var. Ama bu özellik testinde bir kodlama hatası gibi duruyor. Yeni sürücülerde bir optimizasyon ile bu tür problem büyük oranda giderilebilir. 3Dmark Vantage’de Sapphire Radeon HD4850 , GeForce 9800GTX’i kesinlikle alt ediyor.
Sentetik testleri bir kenara bırakır Cysis ve World in Conflict gibi popüler iki oyunla performanslara göz atarsanız bu durumda yine üstünlüğü GeForce 9800GTX ele alıyor. Cysis’te yaklaşık %20 hızlı ancak kaliteyi arttırdığınızda fark birden %7’ye iniyor. İşlemci dar boğazına takılan oyunumuz World in Conflict’de ise GeForce 9800GTX yine %35 kadar hızlı. Kalite arttığında da bu defa fark azalmıyor.
Bu sonuçlar aslında bize oyunların ve sürücülerin bir grafik işlemcisi için optimize edildiğinde neler olacağının en güzel göstergesi. Çünkü Radeon HD4850 aslında GeForce 9800GTX ‘den daha güçlü bir donanım. Ama NVIDIA kesnlikle yazılım ve sürücü üretme konusunda ATI’den oldukça ileri bir seviyede. Oyun üreticileride NVIDIA için optimizasyon yapmaya bayılıyorlar. Bu durumda NVIDIA oyunlarda daha iyi skorlar elde ediyor. Bu testleri 3 ay sonra tekrarlasanız ATI sürücülerini optimize ettikçe farklar değişecektir.
Sonuç
Sonuç olarak AMD bizce iyi bir iş çıkarmış. Başlangıçta Radeon HD4850’de kullanılan RV770 grafik işlemcisinin transistör sayısı ve doku unitesi sayısını saklıyordu ama 800 Stream işlemcisi, 40 doku unitesi ve 965 milyon transistörü ile RV770 oldukça güçlü bir grafik işlemcisi. Radeon HD4870’de ise daha yüksek saat hızları ve GDDR5 hafızanın sağladığı bant genişliği sayesinde oldukça iyi sonuçlar alınacaktır.
Sapphire Radeon HD4850’nin en güzel yanı ise Türkiye’de bile yaklaşık 220$’lık etiket ile bulunabilmesi. Hatta biraz zorlarsanız daha ucuza bile bulmak mümkün. Sapphire Radeon HD4850 kesinlikle fiyatını fazlası ile hak eden bir ürün. Fiyat/performans oranı kesinlikle çok üst seviyede. AMD ‘nin CrossFireX’deki başarısı ise performans düşkünleri için mutlaka değerlendirilmesi gereken bir özellik. Eğer iki adet Sapphire HD4850 alırsanız NVIDIA’nın en hızlı ve en pahalı ürünü olan GeForce GTX280’den çok daha hızlı bir sisteme sahip olursunuz. Radeon HD4850 serisi için yapılabilecek tek olumsuz eleştiri ekran kartı tam yük altında değilken bile 75 derece civarlarına çıkan sıcaklık.
