ABD’de yeni sunulan Çip Güvenlik Yasası, yüksek performanslı grafik kartları ve yapay zeka işlemcileri gibi ileri teknoloji ürünlerinin hassas bilgilerini düşman aktörlerden korumayı amaçlıyor. Arkansas Senatörü Tom Cotton tarafından 12 Mayıs 2025’te sunulan yasa tasarısı, ABD ihracat kontrollerine tabi cihazlara zorunlu konum doğrulama ve izleme teknolojisi yerleştirilmesini öngörüyor. Bu sayede, gelişmiş çiplerin hangi ülkelere ulaştığı ve nerede kullanıldıkları sıkı şekilde denetlenebilecek.
Tasarının yürürlüğe girmesiyle birlikte, ABD Ticaret Bakanlığı, belirli sınıflarda (örneğin 3A090, 4A090, 4A003.z ve 3A001.z) yer alan ürünlerin konumlarını tespit edebilecek donanım veya aygıt yazılımı içermesini şart koşacak. Üreticilere, bu şartlara uyum sağlamaları için altı ay süre verilecek. Kapsama giren ürünler arasında NVIDIA GeForce RTX 5090 gibi üst düzey oyun grafik kartlarından AI hızlandırıcılar ve veri merkezi sunucularına kadar geniş bir yelpazede cihazlar bulunuyor.
Yeni düzenleme kapsamında üreticiler, cihazların fiziksel konumlarını Ticaret Bakanlığı tarafından tutulan merkezi bir kayıt sistemine düzenli olarak bildirmek zorunda olacak. Ayrıca, cihazın yönlendirilmesi, kurcalanması ya da yetkisiz bir konumda tespit edilmesi durumunda, Sanayi ve Güvenlik Bürosu’na (BIS) derhal bildirim yapılması gerekecek.
Tasarının güvenlik boyutunun yanında bir de stratejik yönü var. Mevzuat, Ticaret ve Savunma Bakanlıkları tarafından geliştirilecek yeni izleme ve koruma mekanizmaları için bir yıllık ortak bir çalışma yapılmasını öngörüyor. Bu çalışmanın ardından üç yıl boyunca her yıl kapsamlı değerlendirmeler yapılacak. Gerek görülürse, bu iki bakanlık yeni kurallar hazırlayacak ve Kongre’ye uygulama planı sunacak.
Ancak yasa, teknoloji devleri açısından ciddi zorluklar barındırıyor. NVIDIA, mevcut mimarilerinin satış sonrası coğrafi izleme sistemleri için tasarlanmadığını, bu nedenle yeni sistemlerin entegre edilmesinin ürün geliştirme maliyetlerini artıracağını ve piyasaya çıkış takvimlerini geciktireceğini belirtiyor. AMD ve Intel gibi firmaların da benzer teknik ve operasyonel zorluklarla karşılaşması bekleniyor, çünkü konum doğrulamanın sağlanması için entegre devre tasarımlarında değişiklik yapılması ve tedarik zinciri süreçlerinin yeniden düzenlenmesi gerekecek.
Eleştirmenler, yasanın yasadışı çip ticaretini yer altına itebileceği, üreticilere ağır mali ve teknik yükler getirebileceği, dolayısıyla ABD’nin küresel rekabet gücünü zayıflatabileceği uyarısında bulunuyor. Öte yandan yasa destekçileri, her çipin son kullanım noktasının bilinmesinin, ABD’nin yapay zeka ve yüksek performanslı bilişim alanındaki liderliğini korumak açısından hayati olduğuna inanıyor.
Yasa komite sürecine ilerlerken, bu düzenlemenin makul bir ulusal güvenlik önlemi mi yoksa teknoloji inovasyonunu yavaşlatabilecek aşırı bir müdahale mi olduğu yönündeki tartışmalar daha da alevlenmesi bekleniyor.
